Homilie voor de derde paaszondag C 4 mei 2025
Homilie voor de derde paaszondag C 4 mei 2025
Caravaggio (1571-1610), De kruisiging van Petrus (1601)
Santa Maria del Popolo, Rome
Het tweede deel van de evangelielezing van deze derde paaszondag was de evangelielezing van de uitvaart van paus Franciscus.
Kardinaal Re, die in deze uitvaart de voorganger was, zei in zijn schitterende homilie daarover:
Jezus vertrouwde Petrus de grote opdracht toe: "Hoed mijn schapen." Dat zou de voortdurende taak van Petrus en zijn opvolgers worden:
een dienst van liefde, in navolging van de Meester en Heer Jezus Christus, die "niet is gekomen om gediend te worden,
maar om te dienen en zijn leven te geven als losprijs voor velen" (Mc 10, 45).
En André Louf, de voormalige abt van de noordfranse abdij van de Catsberg, schreef:
Bij het zoeken van een leider is Jezus niet uit
op een model van deugdzaamheid of van volmaaktheid, die de christenen van alle tijden
dan verder zullen kunnen afkijken en naar vermogen nabootsen. Neen, Petrus is geen model van uitwendige deugdzaamheid.
Hij is echter in staat een ervaring door te geven van iets wat hij zelf omwille van Jezus heeft mogen beleven,
en waarvan hij voor altijd getuigenis kan afleggen.
Die beleving, die ervaring is deze van geliefd en bemind zijn, in het bijzonder de ervaring van vergeven worden,
de ervaring van een onvoorwaardelijke liefde een liefde waarvan niets ons kan scheiden,
een liefde die er altijd is ‘ondanks’ onze onvolmaaktheid en fouten, een goddelijke liefde dus.
Ik kan hier de woorden van Henri Nouwen aan toevoegen:
Er kan alleen maar sprake zijn van een echte getuigenis
als er een werkelijke persoonlijke ontmoeting aan ten grondslag ligt, een ware ervaring van liefde, een innig persoonlijk ervaren van Christus.
In zijn belijdenis en in zijn verkondiging
getuigt Petrus van die innige persoonlijke ervaring van Christus’ liefde.
Het eerste en belangrijkste en allesoverheersende aspect van de Christuservaring, is deze van bemind zijn, onvoorwaardelijk bemind zijn.
Mensen die zich niet bemind weten
kunnen geen echte verkondigers van Gods liefde zijn. Ze verkondigen alleen goed klinkende woorden,
een doctrine, een systeem, een moraal, een mooi verhaal,
en in de liturgie vervullen ze enkel ritus, maar hun hart is ver van God.
Christus liefhebben is in de eerste plaats
de liefde van Christus voor ons bewust zijn en dankbaar aanvaarden. Wat betekent Christus liefhebben verder nog?
We hoorden vandaag twee verschillende werkwoorden:
‘liefhebben’ en ‘beminnen’.
Ze vertalen de twee verschillende werkwoorden in de oorspronkelijke Griekse tekst. ‘Liefhebben’ (Gr. agapaoo) duidt de liefde van de Vader voor de Zoon,
van de Zoon voor de Vader, en van de Vader en de Zoon voor de leerlingen en de mensen aan.
Er is een liefde van de Vader die naar alle mensen uitgaat
en die liefde is het verlangen en de zorg dat mensen leven, leven met een volkomen vrede en vreugde, dus echt gelukkig. Jezus heeft ook met dat verlangen zijn leerlingen lief.
En deze liefde is onvoorwaardelijk
en uit zich in het dienend zorg dragen voor het leven en geluk van geliefden. Deze liefde is dus dienstbaarheid en vraagt geen wederkerigheid.
Deze liefde toonde Jezus in de voetwassing.
De liefde van de Vader voor de Zoon is gelegen
is het geven van goddelijke heerlijkheid aan Christus waardoor deze totaal één wordt met de Vader.
Daardoor zijn de woorden van Jezus Gods woorden, zijn de daden van Jezus Gods daden,
is de liefde van Jezus Gods liefde en is Jezus’ wil de wil van God.
De liefde van de Zoon voor de Vader is dan gelegen
in het één zijn met de Vader door zijn woorden te spreken,
zijn levenwekkende daden te verrichten, met zijn liefde lief te hebben.
Dat wordt in het Johannesevangelie ook aangeduid met
‘de geboden van de Vader onderhouden’ of nog eenvoudiger: ‘gehoorzamen’.
Nu wil Jezus ook met de liefde van de Vader voor Hem zijn leerlingen en ons liefhebben. Hij wil ook hen en ons laten delen in Gods heerlijkheid.
Hij wil ook hen en ons één maken met God,
zodat ook wij Gods liefdevolle woorden spreken, liefdevolle daden stellen, met Gods liefde elkaar liefhebben.
Daartoe schenkt Hij ons de Geest van God.
Maar die moeten we wel degelijk willen ontvangen.
We moeten Jezus willen navolgen en doen wat Hij vraagt, zijn geboden onderhouden en Hem gehoorzamen.
Tot zijn leerlingen zegt Hij daarom:
Gij zijt mijn vrienden, als gij doet wat Ik u gebied. (Joh 14, 15)
Jezus liefhebben is zijn liefde dankbaar aanvaarden maar Hem ook navolgen en gehoorzamen.
Simon, Zoon van Johannes, hebt gij Mij meer lief dan dezen Mij liefhebben?
Dat betekent dus:
‘Zijt ge in staat om Mij meer en onvoorwaardelijker te gehoorzamen en meer te doen wat Ik van je vraag dan de anderen?’
Ook voor ons betekent Jezus liefhebben:
doen wat Hij van ons vraagt, Hem onvoorwaardelijk gehoorzamen, hetgeen neerkomt op elkaar onvoorwaardelijk liefhebben en dienen. De derde keer vraagt Jezus aan Petrus niet of hij Hem ‘liefheeft’, maar of hij Hem wel ‘bemint’,
want Petrus heeft op de vraag of hij Jezus ‘liefheeft’ al tweemaal geantwoord dat hij Jezus ‘bemint’.
‘Beminnen’ (Gr. fileoo) is een eerder vriendschappelijke relatie hebben, een persoonsbetrokken relatie met iemand hebben,
waaraan een einde komt als je iemand verraadt of verloochent.
Petrus weet dat hij dat gedaan heeft en wordt daarom droevig bij deze vraag. Hij heeft dus al tweemaal min of meer ‘gelogen’.
Maar Jezus, God dus, kent inderdaad het mensenhart.
Hij ziet de lafheid, de angst, het egoïsme.
Maar hij ziet ook door de shit heen tot op de bodem van ons hart. Daat ziet hij de liefde.
Jezus ziet de liefde door ons verraad, onze lafheid, agressie en vaak oppervlakkig enthousiasme heen. Petrus voelt dat Jezus door hem heen kijkt.
Hij kan hem niets wijsmaken.
Hij weet hoezeer zijn vriendschap door andere motieven getekend is. Maar hij houdt vol dat iets in zijn liefde volkomen echt en zuiver is.
In elk geval is zijn verlangen naar deze liefde echt. (Benoit Standaert)
Jezus liefhebben is ook verlangen om een liefhebbend mens te zijn. En dat verlangen is ook een gave van de Geest.
https://www.youtube.com/watch?v=RkfjzIMzER8&ab_channel=pannonia77