Homilie kerstmis 2022

Homilie voor het hoogfeest van de geboorte van de Heer 25 december 20

Op kerstmis herdenken we de geboorte van Jezus van Nazaret.
Maar het is goed daarbij te bedenken dat we die geboorte herdenken omdat we die geboren mens erkennen als ‘de Heer’, ‘de Christus’, zoals de engelen Hem bekend maken aan de herders van Bethlehem. En we erkennen Jezus van Nazaret, die in Bethlehem geboren mens, als de Christus en onze Heer, omdat Hij verrezen is,omdat God Hem uit de dood deed opstaan, Hem verheven heeft, en Hem in ons doet verder leven door de gave van de Geest.

Er kan geen kerstmis zijn zonder Pasen en Pinksteren. Het is daarom goed dat we verder stilstaan bij de vraag:
wie werd eigenlijk geboren in Bethlehem ten tijde van koning Herodes de Grote, tijdens het bewind van keizer Augustus toen Quirinius landvoogd van Syrië was? Er werden immers in die tijd vele kinderen daar aan de rand van Juda geboren, kinderen die we niet herdenken, behalve dan die anonieme slachtoffers
van de machtsdrang en de angst van een wrede koning,
een drama dat zich in alle tijden afspeelt en op vele plaatsen in de wereld, zoals nu aan de grens tussen Oekraïne en Rusland,
maar verder ook in Soedan, Syrië, Somalië, Myanmar, Congo, Nigeria, Jemen, Ethiopië.
De engelen in het geboorteverhaal van het Lucasevangelie
vertellen ons dus dat het in Bethlehem uit Maria geboren kind ‘Christus de Heer’ is. Johannes noemt die uit Maria en uit de Geest geboren mens het Woord,
het Licht, de mens in wie leven is, de Eniggeboren Zoon van God, Jezus Christus. Wie is ‘de Christus’?
Dat is de mens in wie en met wie en door wie God zich openbaart, toont dat Hij er is en wie Hij is: dienende en leven gevende liefde.
Christus is de mens in wie God aanwezig mag zijn met zijn Geest, met zijn liefde, Christus is de mens door wie God in de wereld aanwezig is en mensen nabij is, aanraakbaar, ervaarbaar.
Jezus Christus is de mens waar God niet van te scheiden is, die je niet los van God kunt denken.
En God kun je niet los van die mens denken.
Dat is het wat wij christenen geloven en belijden als we kerstmis vieren:

dat God zijn wil en liefde niet enkel en alleen in wetten en geboden laat horen, maar dat Hij zijn liefde openbaart, toont en laat horen in een mens,
en dat die mens dus ‘God in ons midden’ is. Maar ‘in ons midden’ is evenzeer ‘in ons’.
Dat is het té begrijpen deel van onze geloofsbelijdenis. Niet alleen te begrijpen, maar ook te beleven.
Jezus, de Christus, is de nieuwe mens.
Het kind dat in Bethlehem geboren wordt is de nieuwe mens, wiens leven niet beheerst zal worden door angst en zelfzucht,
maar door de Geest van God, door liefde, dienende en leven gevende liefde. Die Geest is ook aan ons gegeven, de nieuwe mens Christus leeft ook in ons en wil ook in ons geboren worden.
God wil zich ook met en door ons tonen in de wereld, aan medemensen.
Dat is onze roeping als christen: ook een nieuwe mens zijn, ook een Christus zijn.
Het heeft voor ons geen zin met de nodige ontroering en romantiek de geboorte van Jezus van Nazaret te gedenken
als we in dat kind niet de Christus, de Heer, erkennen
en als we niet geloven dat God ook in ons wil mens worden
en ook in ons zijn dienende en leven gevende liefde in de wereld wil tonen. Vanuit dat weten is het duidelijk wat christen zijn betekent:
God aanwezig weten in ons en in onze medemens.
Daarom is iedere mens onze onvoorwaardelijke liefde en eerbied waardig,
vooral de kleine en zwakke mens die nood heeft aan onze zorg en verantwoordelijkheid, zoals God nood heeft aan onze openheid en liefde.
In wat zwak en klein is komt God ons tegemoet.
We horen altijd dat God ons onvoorwaardelijk liefheeft.
Dat Hij die liefde ook uitdrukt
in een verlangen en nood aan onze liefde wordt zelden gehoord. God is bovendien de kracht tot liefde in ons,
en aangezien we pas echt leven als we liefhebben is God in ons, de Geest, een levenskracht.
Gods liefde doet ons liefhebben en leven.
Maar zelf is Hij dus ook diegene die ons liefheeft.
Dat bewustzijn in ons voeden, laten groeien
en vanuit dat bewustzijn leven, dat is wat bidden is en doet.
We komen altijd op hetzelfde terug
en Bonhoeffer drukte het kernachtig uit wanneer hij stelde
dat volgens hem christen-zijn in zijn tijd alleen nog maar zal bestaan uit twee elementen: "bidden en onder de mensen het goede doen”.
Mocht dat christen-zijn toch opnieuw geboren worden in deze tijd. https://www.youtube.com/watch?v=sp-fWQxbtq0&ab_channel=StephanGeorge