Onderricht 20 december 2016
dinsdag 20 december 2016
Bron: Thomas KEATING, Open Mind. Open Heart. The Contemplative Dimension of the Gospel, Bloombury, 2006, blz. 65-77: The Birth of Spiritual Attentiviness
Uiteraard vergt meditatie, het contemplatieve gebed, een “inspanning”: trouw aan de dagelijkse regelmaat, een discipline en ook een zekere ascese in de leefstijl. Toch is meditatie geen kwestie van wilskrachtig een bepaald effect of resultaat nastreven zoals het beheersen van een instrument. Meditatie is geen zaak van “effectiviteit”, maar wel van “affectiviteit”. Maar affectiviteit betekent niet “emotionaliteit”, de gehechtheid aan emoties. We beogen precies een onthechting van emotionaliteit hetgeen niet hetzelfde is als ontkennen en verdringen van emoties. Emotionaliteit is instemmen met een emotie, een nood, een behoefte. Affectiviteit is instemmen met een diep verlangen. Dit onderscheid is voor velen niet onmiddellijk duidelijk! Zowel het emotionele gebed als het wilskrachtige bidden zijn illusies van het ego, het valse zelf. Het gebedswoord of de mantra is dan ook geen techniek van de wil of uiting van een emotie, maar een uiting van affectieve instemming met Gods aanwezigheid, met de door Hem gegeven eenheid.
Onderricht 6 december 2016
dinsdag 6 december 2016
Bron: Thomas KEATING, Open Mind. Open Heart. The Contemplative Dimension of the Gospel, Bloombury, 2006, blz. 43-64: The Wanderings of the Imagination
Als je bewust wakker bent is het bijna onmogelijk om niet gedachteloos te zijn. De innerlijke stilte
die wij in het mediteren nastreven is bovendien ook geen gedachteloosheid, geen ontdaan zijn van gedachten, noch van emoties, noch van verlangens. We oefenen ons in het niet gehecht zijn aan wat buiten of binnenin ons onze aandacht trekt en wil vasthouden. We geven er geen aandacht aan en laten los. De té ontwikkelen capaciteit – die zelfs de voorwaarde is tot aandacht, een wezenlijk aspect van liefde – is: onthechting. Maar alles wat ons verstrooit is te aanvaarden, zelfs al lijken gedachten en emoties onaanvaardbaar en ondraaglijk. Dit houdt ook in dat wij m.b.t. gedachten en emoties die ons ‘overvallen’ geen schuldgevoelens moeten toelaten. Ook deze gevoelens en alle gedachten die errond draaien hebben we los te laten. We aanvaarden ze zoals al het andere maar geven er geen aandacht aan. Het steeds terugkeren naar de mantra, naar het gebedswoord is geen verdringend gevecht tegen gedachten en emoties, geen ‘effort’, geen techniek of truc om innerlijk ‘leeg’ te worden. Al die inspanning die spanning met zich meebrengt zou bovendien wel eens kunnen leiden tot pijn in nek en voorhoofd. Het probleem met alles wat ons reëel tegemoet treedt, de realiteit dus, deze in ons en rondom ons, is niet dat die realiteit er is, wel, dat wij er gehecht aan zijn en gehecht aan blijven. Dat geldt ook al voor alle geluiden rondom ons. Er komt hier zelfs een ethische houding bij kijken. Want wat mij ‘stoort’ zou ik misschien wel graag laten verdwijnen… Het is de gedachte ‘Dat stoort mij’ die eigenlijk storend is en hoe meer we aandacht aan het uiterlijke geven, hoe meer het ons in beslag neemt en waarlijk ‘storender’ wordt.
Onderricht 4 oktober 2016
dinsdag 4 oktober 2016
Bron: Thomas KEATING, Open Mind. Open Heart. The Contemplative Dimension of the Gospel, Bloombury, 2006, blz. 18-31: First Steps in Centering Prayer
Eenheid met God is het doel van alle christenen en is voor allen bereikbaar. We hoeven die eenheid eigenlijk niet te ‘bereiken’, er naar te reiken, want die is er al en niets kan ons scheiden van de liefde van God, van zijn één-zijn met ons. We hoeven er ons wel bewust van te worden om vanuit die eenheid te leven. Daartoe moeten we instemmen met een verlangen naar innerlijke harmonie, naar eenheid met onszelf, met ons diepste zelf, met God in ons. Meditatie is een daad van instemmen. Dat instemmen doen we als we de raadgeving van Jezus opvolgen: Maar als je bidt, ga dan je binnenkamer in, doe de deur dicht, bid tot je Vader, die in het verborgene is; en je Vader, die in het verborgene ziet, zal het je lonen. (Mt 6,6) Je binnenkamer ingaan is het loslaten van alle luidruchtige uitwendigheid en de eenzaamheid durven intreden. Laurence Freeman merkt terecht op dat de eerste stap op het spirituele pad het verlaten van de massa is. Je deur dichtdoen is ook het loslaten van alle luidruchtige inwendigheid, alle gedachten en emoties die je innerlijke beroeren. Deze twee bewegingen vormen de discipline van het mediteren en leiden naar het eigenlijke contemplatieve gebed: met aandacht aanwezig zijn bij de in ons aanwezige God.
Onderricht 11 november 2016
dinsdag 11 november 2016
Bron: Thomas KEATING, Open Mind. Open Heart. The Contemplative Dimension of the Gospel, Bloombury, 2006, blz. 32-42: The Sacred Word as Symbol
De mantra is geen voertuig dat ons naar de eenheid met God brengt, geen middel om die eenheid te realiseren. Want wij moeten die eenheid niet realiseren. God is met ons en in ons. De eenheid met God is er. Eén van de meest hinderende gedachten in de spirituele ontwikkeling is de gedachte dat we, om eenheid met God te realiseren of te ervaren, ergens heen moeten gaan, dat we dus gescheiden kunnen zijn van God, dat we Hem buiten ons moeten zoeken of vragen dat Hij naar ons toe zou komen. Het Bijbelse en het liturgische spreken van vervreemding, ballingschap, het gescheiden zijn van God, het verborgen zijn van God, het verlaten zijn van God of het komen van God is alleen uitdrukking van het niet ervaren van en het niet bewust leven vanuit die eenheid. En vooral dat laatste is pas de echte spirituele vervreemding, want het psychologisch gevoelsmatig niet ervaren van eenheid met God (vraag is of dat wel kan!) is geen aanduiding van niet leven vanuit eenheid. En wat ons vervreemdt is al wat de aandacht van ons angstige en begerige ik trekt en gaande houdt, hetgeen ons wegtrekt van ons wezen, van God. Ook als we mediteren is dat afleidende/verleidende actief. De mantra schept de mogelijkheid om dat alles los te laten en drukt ons verlangen, onze intentie uit om met God één te zijn. Niet om iets innerlijks te ervaren dat we dan een eenheidservaring zouden kunnen noemen.
Onderricht 20 september 2016
Onderricht op dinsdag 20 september 2016
Bron: Thomas KEATING, Open Mind. Open Heart. The Contemplative Dimension of the Gospel, Bloombury, 2006, blz. 11-17: Dimensions of Contemplative Prayer
Nevelen van Avalon (Engels: The Mists of Avalon) is een roman uit 1983 van Marion Zimmer Bradley. In dit succesvolle en veelgeprezen boek hervertelt zij de verhalen over koning Arthur vanuit het gezichtspunt van de vrouwelijke personages. Avalon is een mytisch en mystiek eiland waar vrede heerst en men allerhande vaardigheden leert om alle levende wezens te helen en te helpen. Maar het eiland is verborgen in nevelen, in mist en het vergt jarenlange oefening om de mist te kunnen openen en door de nevelen Avalon te bereiken.
Thomas Keating houdt ons voor dat het contemplatieve leven een zijnswijze is met fantastische mogelijkheden. In eenheid met God kan God in je handelen en beminnen en met jou geweldige dingen doen (cfr. het gebed van de Graal). Maar om die eenheid te bereiken moeten we door de mist, de blokkade van ons valse zelf, ons angstige en zelfzuchtige ik breken. Meditatie is de weg daartoe. Het is natuurlijk geen magische truc, geen technische methode. Het is de beleving van een relatie. En iedere ernstige en eerlijke relatiebeleving houdt al ergens de mogelijkheid in om door de mist van het ik te breken.